Podróżne dylematy

Przed długim weekendem czerwcowym wiele rodzin/osób zastanawiało się jak spędzić ten czas. Czy spędzić go w domu czy wyjechać? Spędzić go w jednym miejscu czy w kilku? Przedłużyć weekend czy skorzystać tylko z 4 dni? Odwiedzić rodzinę? Kogo i kiedy? Gdzie nocować? Którędy jechać? Co zabrać? Wziąć urlop czy nie? Co załatwić? Co zrobić? Z czego zrezygnować? Gdzie będą korki na drodze? Gdzie są utrudnienia w ruchu? Jaki jest koszt przejazdu? I wiele innych pytań.

Jednym z elementów jest kwestia przemieszczania się, czyli jakie miejscowości oraz w jakiej kolejności odwiedzić. Załóżmy, że mamy do odwiedzenia kilka miejsc (lokalizację, z której startujemy oraz 4 inne lokalizacje, tak jak na poniższym diagramie) i chcemy każde z nich odwiedzić tylko raz i wrócić do domu. Przejazd między miastami jest związany z kosztem przejazdu, odległością oraz czasem potrzebnym na przejazd (przykładowe elementy zostały wskazane na dostępnych połączeniach na diagramie).

Jest to związane z tzw. problemem komiwojażera (ang. travelling salesman problem). Chodzi o wybór najszybszej, najkrótszej lub najtańszej ścieżki (w zależności od zastosowanych wag na przejściach) przejścia po takim diagramie (dokładnie grafie), w ramach której wyruszamy z danego punktu początkowego, odwiedzamy wszystkie lokalizacje i wracamy do punktu początkowego, odwiedzając każdą lokalizację (poza początkową) tylko raz.

Myślę, że z takim problemem spotkało się wiele osób mających w planach odwiedzenie kilku lokalizacji (nie wnikam z jakiego powodu) – nie istotne czy są to punkty na obszarze danego kraju, kilku krajów, kontynentów czy danego regionu lub miasta. Można wykorzystać różne środki komunikacji lub skorzystać z własnego. Można poruszać się też pieszo. Mogą wystąpić roboty drogowe, objazdy, zwiększone natężenie ruchu czy może konieczne jest wykorzystanie przeprawy promowej. Elementy te wpływają na koszty i czas przejazdu. Z kolei ukształtowanie terenu może spowodować, że trasa blisko położonych lokalizacji w linii prostej, może się znacznie wydłużyć. Niektórzy oferują także przewóz dodatkowych osób, zmniejszając koszt przejazdu po swojej stronie. Atrybuty na połączeniach powinny uwzględniać wszystkie te elementy w zakresie czasu, kosztu przejazdu czy też fizycznej odległości.

komiwojazer_584px

Na diagramie wskazałem przykładowe odległości, ceny i czas przejazdu między 5 lokalizacjami, zakładając, że jedna z nich jest traktowana jako startowa. Atrybuty te na pierwszy rzut oka mogą się wydawać nielogiczne, ale starałem się uwzględnić, nie wskazując tego wprost, niektóre z powyższych elementów. Bez problemu można znaleźć na nim ścieżkę, która odwiedza wszystkie wierzchołki (lokalizacje) i wraca do początkowego punktu. Przykładem jest ścieżka START->4->2->1->3->START lub START->1->2->3->4->START. Oznacza to, że powyższe połączenia między lokalizacjami tworzą tzw. cykl Hamiltona. Znalezienie takiej ścieżki o najmniejszej wartości atrybutu branego pod uwagę jest rozwiązaniem problemu komiwojażera.

Dla podanego grafu (połączenia między lokalizacjami go tworzą) mamy takie cykle (wydaje mi się, że to wszystkie i że się nie pomyliłem podczas zliczania):

Przykładowy cykl Odległość
(km)
Koszt
(zł)
Czas
(h)
Śr. 
prędkość
km/h
Liczba 
km/zł
START>4>2>1>3>START i odwrotnie 470 41 6 78,33 11,46
START>1>2>3>4>START  i odwrotnie 660 33 11 60,00 20,00
START>3>4>2>1>START  i odwrotnie 430 36 8 53,75 11,94
START>1>3>2>4>START  i odwrotnie 670 48 9,5 70,53 13,96

Wśród wskazanych powyżej cykli widać, że pierwszy ma najmniejszy czas przejazdu, drugi najniższą cenę a trzeci najkrótszą odległość. Osobiście wybrałbym pierwszą ścieżkę.

Przy większej liczbie lokalizacji i połączeń, proces wyszukiwania „najlepszego” rozwiązania komplikuje się obliczeniowo. Można jednak powiedzieć, że wyznaczenie optymalnej trasy jest częścią większego procesu składającego się z określenia lokalizacji do odwiedzenia, oszacowania kosztów, czasu oraz odległości wymaganych do pokonania, czyli atrybutów połączeń, zaplanowania sposobu postępowania (wybór całej ścieżki lub pierwszych kroków, a potem dostosowywanie), realizacji planu, a na koniec oceny planu (np. wybrana droga nie nadaje się do użytkowania) i dostosowanie na przyszłość. Na diagramie został wskazany taki proces – kolorem zostały zaznaczone kroki odnoszące się do diagramu połączeń.

Atrybuty na powyższym diagramie można zmieniać podczas następnego podejścia lub na przykład likwidować określone krawędzie/połączenia jako nieakceptowalne z perspektywy kolejnej realizacji takiej „podróży”. Można także dodawać i odejmować lokalizacje i połączenia. Istotne jest to, że przy każdej takiej zmianie może nastąpić zmiana optymalnego rozwiązania, a także może zmienić się liczba cykli.

Reklama

Weryfikacja i potwierdzenie

1 czerwca 2020, to nie tylko Dzień dziecka, który z jednej strony powoduje radość u wielu dzieci, ponieważ dostały prezenty lub mają zaplanowane inne aktywności niż zwykle, a z drugiej strony „wymusza” na rodzicach/opiekunach inną organizację pracy w tym dniu. To także początek tygodnia, miesiąca oraz okresu, w którym pracownicy różnych firm biorą swoje pierwsze wakacyjne urlopy. To także dzień będący początkiem sprintu dla wielu zespołów, zarówno tych sprintów trwających miesiąc, jak i dwa tygodnie. Osoby, które planują pracę w tych zespołach, biorą pod uwagę różne elementy, wpływających na capacity zespołu (czyli tzw. dostępność zespołu lub pojemność zespołu).

Podczas planowania sprint, capacity zespołu, co wskazałem jako element wejściowy do kroku „Wybierz elementy z backlog” na diagramie w poprzednim wpisie (oraz poniżej), determinuje to ile pracy można zaplanować na najbliższy sprint. Osoba przygotowująca planowanie, czyli przeważnie product owner, podczas weryfikacji capacity zepsołu, bierze pod uwagę takie elementy jak (są to przykłady, mogące wystąpić w różnych zestawach):

  • planowane nieobecności (urlopy, szkolenia, konferencje itp.),
  • nieplanowane wcześniej nieobecności (choroby/zwolnienia, opieka nad dzieckiem),
  • długie weekendy/dni wolne od pracy,
  • wydarzenia firmowe, wymagające obecności członków zespołu,
  • odejścia pracowników na koniec poprzedniego miesiąca lub zaplanowane na najbliższy sprint (czas potrzebny na przejęcie wiedzy a nie na prace związane z rozwojem produktu),
  • informacje z retrospektywy sprint,
  • uzgodnienia wewnątrz organizacji dotyczące na przykład ograniczonego udziału niektórych członków zespołu w pracach danego zespołu,

capacity_495px

Uwzględniając to, że tych elementów wpływających na capacity zespołu jest wiele a sama czynność weryfikacji ma ogromne znaczenie dla możliwości wytwórczych zespołu, postanowiłem wydzielić na diagramie procesu planowania sprint, który przygotowałem w ramach wcześniejszego wpisu (uwzględniając kroki 1*,2*,3* z wpisu o zdalnych ceremoniach), dwa dodatkowe kroki (oznaczone czarnym tłem) . Na diagramie oznaczyłem, że te dwa zadania są „pochodną” danych wejściowych do wskazanego powyżej kroku procesu („Wybierz elementy backlog„).

Pierwszy: Zweryfikuj capacity
Krok ten ma miejsce przed samą ceremonią, w ramach przygotowania. Jest wykonywany na bazie dostępnych na dany moment informacji o capacity zespołu. Atualność powinna zostać zweryfikowana wspólnie z zespołem deweloperskim podczas samego planowania. Product owner bierze pod uwagę wskazane powyżej elementy i dostosowuje swoją propozycję prac na najbliższy sprint.

Patrząc dodatkowo na dotychczasową prędkość zespołu, napotkane problemy, zakończone i niezakończone zadania, może zadecydować o przesunięciach zadań między planowanymi sprintami, rezygnacji z pewnych zadań lub przygotowaniu innego podejścia do określonych zadań. Może także wytypować zadania, które wymagają ponownego refinementu. Jest to propozycja kolejności – można ustawić kroki wskazane na diagramie w ramach przygotowania ceremonii w innej kolejności. Propozycja przygotowania przed ceremonią jest efektem różnych zasygnalizowanych działań, pamiętając o tym, że ostateczny zakres sprint backlog zostanie ustalony dopiero podczas właściwej ceremonii.

Drugi: Potwierdź capacity
Podczas samej ceremonii następuje potwierdzenie planowanych nieobecności, przyjętych założeń oraz ewentualna aktualizacja o informacje przekazane w ramach zespołu. Zespół wymienia się wewnętrznie informacjami o nieobecnościach i określa swoją dostępność. Działanie to zaproponowałem na diagramie po przedstawieniu propozycji planu sprint. Uzasadniam to tym, że zespół może lepiej osadzić to, co wie o dostępności członków zespołu i na przykład odnieść się do określonych zadań, że ich nie ruszymy bez udziału określonej osoby lub bez rozwiązania problemu, którym ta osoba się zajmowała.

Teoretycznie takie informacje powinny zostać przekazane na koniec poprzedniego sprint – jednak w momencie planowania może to okazać się bardziej lub mniej kluczowe, bazując na wizji zespołu odnośnie realizacji proponowanych zadań. Jest to propozycja – kolejność można zamienić. Istotne jednak jest następny krok, w którym bazując na tych ustaleniach, następuje aktualizacja elementów a następnie potwierdzenie ich kompletności.